«Միգրացիոն ճգնաժամը» Եվրոպայում երկար հանդուրժել չեն պատրաստվում»

Ֆրանսիական «Շառլի Հեբդո» խմբագրությունում ահաբեկիչների իրականացրած ողբերգությունը աշխարհը դատապարտեց ու սգաց: Թուրքիայի ափերում խեղդված սիրիացի երեքամյա փոքրիկը, ով շարժել էր նույնիսկ քաղաքական խստադեմ պաշտոնյաների խիղճը, տառացիորեն ցնցել աշխարհը, ծաղրի թիրախ դարձավ «Շառլի Հեբդո»-ի համար:
Ինչո՞ւ ենք մեղադրում ահաբեկիչներին: Որովհետև հարցերը պետք է լուծել ոչ թե բռնության, այլ միջմշակութային երկխոսությա՞ն միջոցով: Ի վերջո ամեն մեկը պայքարի իր զենքն ունի, ազատություն ասվածի սեփական գիտակցումը: Ո՞րն է հոգեպես ավելի ազնիվ`սպանե՞լը, թե՞ ծաղրելը:
Արաբագետ ԱՐՄԵՆ ՊԵՏՐՈՍՅԱՆԻՑ հետաքրքրվեցի`խնդիրը աշխարհաքաղաքական լուրջ հիմքե՞ր ունի, թե՞ գործ ունենք ընդամենը տարբեր մշակույթների բախման հետ: Արաբագետի կարծիքով` առկա հիմնախնդիրը միաժամանակ նշված երկու պարագաների անխուսափելի սինթեզի հետևանք է. «Մերձավոր Արևելքում վերջին մի քանի տարիներին ծավալվող քաղաքական գործընթացները, որոնք իրենց ներկա մասշտաբներին հասան նաև Արևմուտքի թեթև ձեռքով՝ նույն արևմտյան բարձրագույն արժեքները համընդհանուր դարձնելու գաղափարական հիմնավորմամբ, և որոնց հետևանքները ողբերգական են տարածաշրջանի տեղաբնիկ մի շարք ժողովուրդների համար, այսօր իրենց ուղղակի ազդեցությունն են ունենում ամբողջ աշխարհի, իսկ շատ ավելի էականորեն՝ Արևմուտքի և Եվրոպայի համար: Ավելի առարկայական՝ ի՞նչ է տեղի ունենում այսօր: Տարաբնույթ պատճառներով և նպատակներով դեպի Հին մայր ցամաք են ընթանում մարդկանց զանգվածային և, պայմանականորեն, անկառավարելի հոսքեր, որոնք իրենց ներկա չափերով՝ մի քանի հարյուր հազարներով, հազիվ թե շատ լուրջ քաղաքակրթական, սոցիալ-տնտեսական, գուցե նաև՝ անվտանգային հիմնախնդիրներ առաջացնեն Եվրոպայի համար»: Արմեն Պետրոսյանի դիտարկմամբ`ամբողջ խնդիրն այն է, որ առկա աշխարհաքաղաքական զարգացումների համապատկերում երևույթն ակնհայտ աճման միտումներ ունի. «Միայն մեկ օրինակ՝ Գերմանիայի Բրեմենի համալսարանի ցմահ պրոֆեսոր, հայտնի սոցիոլոգ Գունար Հայնզոնի հաշվարկներով, որոնք, ի դեպ, իրականացվել են դեռևս 2009 թ. ստեղծված իրավիճակի պայմաններում, այսինքն՝ մինչև «արաբական գարնան» առաջացրած արհավիրքները, մինչև 2050 թ. դեպի Եվրոպա կձգտի Աֆրիկայի և Միջին Արևելքի երկրների մոտ 950 մլն քաղաքացի, այսինքն՝ Եվրոպայի ներկա բնակչության թվաքանակից մոտ 440 միլիոն ավելի: Եզրակացություն արեք ինքներդ»:
Մյուս կողմից՝ արաբագետը նկատում է, որ մարդու իրավունքներն ու ազատությունները բոլոր արժեքներից բարձրագույնը հռչակած եվրոպացիները թեկուզ արտաքուստ դեռևս ակնհայտ և զանգվածային ընդվզման չեն գնում ընդդեմ «միգրացիոն ճգնաժամի», բայց փախստական դարձած, մահմեդական, անմեղ մանկան մահվան փաստը ծաղրանկարների միջոցով մատուցելու իրողությունը խոսում է այն մասին, որ Եվրոպայում չեն պատրաստվում երկար հանդուրժել առկա իրավիճակը և դրա՝ անվիճելիորեն խորացման հեռանկարը: «Իսկ առավել զանգվածային գործընթացների պատճառ կարող են դառնալ ոչ թե սոցիալ-տնտեսական հիմնախնդիրները, այլ անվտանգային իրավիճակի խախտմանն ուղղված անգամ սահմանափակ գործողությունը, որի հիմքում կլինեն իսլամական ծայրահեղ արմատական գաղափարները»,- եզրահանգեց Արմեն Պետրոսյանը:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Լուսանկարներ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ